The post ძლიერი მიწისძვრა თურქეთში _ ჩამოინგრა შენობები appeared first on გურია ნიუსი.

რუმინეთის დედაქალაქ ბუქარესტში კვირას, 26 ოქტომბერს საზეიმოდ გაიხსნა მსოფლიოში უდიდესი მართლმადიდებლური ეკლესია – ერის ხსნის საკათედრო ტაძარი. ტაძრის გახსნაზე მთელი მსოფლიოდან ათასობით მომლოცველი ჩავიდა, – წერს სააგენტო AP.

ეკლესიის ფრესკების კურთხევის ცერემონია კონსტანტინოპოლის პატრიარქმა ბართლომე I-მა და რუმინეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის პატრიარქმა დანიელმა ჩაატარეს. ღონისძიებაში 65 იერარქი, 70 მღვდელი და 12 დიაკვანი მონაწილეობდა. ათასობით ადამიანი ტაძრის გახსნას ტელევიზიით ადევნებდა თვალყურს.

წირვას რუმინეთის პრეზიდენტი ნიშორ დანი და პრემიერ-მინისტრი ილიე ბოლოშანი დაესწრნენ. მაღალი რანგის სტუმრებს შორის იყო მოლდოვის პრეზიდენტი მაია სანდუ.

ბუქარესტის ერის ხსნის საკათედრო ტაძრის სიმაღლე 125 მეტრზე მეტია (შედარებისთვის: თბილისის სამების საკათედრო ტაძრის სიმაღლე 87 მეტრია). ის 5000-მდე ადამიანს იტევს. Associated Press-ის ცნობით, ტაძარი 15 წელი შენდებოდა და მის მშენებლობაზე დაახლოებით 270 მლნ ევრო დაიხარჯა, რომლის უმეტესი ნაწილი საზოგადოებრივი ფონდებიდან შევიდა. საკათედრო ტაძრის ვებსაიტზე გამოქვეყნებული ინფორმაციის თანახმად, მოზაიკებისა და ხატების საერთო ფართობი 17 800 კვადრატული მეტრია. რუმინეთის მართლმადიდებელმა ეკლესიამ ახალ საკათედრო ტაძარს „ეროვნული იდენტობის სიმბოლო“ უწოდა.

ოპონენტები აცხადებენ, რომ ახალი ტაძრის მშენებლობაზე დახარჯული თანხები შეიძლებოდა სკოლებისა და ჯანდაცვის სისტემის განვითარებისთვის გამოეყენებინათ. როგორც ცნობილია, რუმინეთის ბიუჯეტის დეფიციტი ევროკავშირში ერთ-ერთი ყველაზე მასშტაბურია.

ნინო ხოშტარია

ვიდეო: ბუქარესტის ერის ხსნის საკათედრო ტაძრის გახსნის საზეიმო ცერემონია.

პოლონეთის პრემიერ-მინისტრი, დონალდ ტუსკი არ ელის მდგრად მშვიდობას უკრაინაში, ვიდრე ვლადიმირ პუტინი რუსეთის პრეზიდენტად რჩება.

ტუსკის თქმით, ომი უკრაინაში შესაძლოა „სამუდამო“ გახდეს.

„მთავარი კითხვა ახლა არის, კიდევ რამდენი მსხვერპლი იქნება“, – განუცხადა პოლიტიკოსმა ბრიტანულ გაზეთ The Sunday Times-ს.

„რუსებს უზარმაზარი უპირატესობა აქვთ დასავლეთთან და განსაკუთრებით ევროპასთან შედარებით: ისინი მზად არიან საბრძოლველად. […] ომის დროს ეს აბსოლუტურად გადამწყვეტი ფაქტორია“, – აღნიშნა ტუსკმა.

ამასთან, პოლონეთის მთავრობის მეთაურმა გამოთქვა რწმენა, რომ უკრაინა „გადარჩება როგორც დამოუკიდებელი სახელმწიფო“.

მისი თქმით, რუსეთს შეუძლია ნებისმიერ ევროპულ დედაქალაქამდე, ლონდონის ჩათვლით, მიაღწიოს თავისი ბალისტიკური რაკეტებით, რომელსაც თან ახლავს ბირთვული ქობინები.

მან ასევე მიუთითა რუსეთის მიმდინარე კიბერთავდასხმებზე.

„ისინი მზად არიან, გაანადგურონ ჩვენი რკინიგზის, ჩვენი საავადმყოფოების ციფრული ინფრასტრუქტურა პოლონეთში“, – გააფრთხილა ტუსკმა.

The post ვიდრე პუტინი ხელისუფლებაშია, ომი უკრაინაში შეიძლება სამუდამოდ გაგრძელდეს – დონალდ ტუსკი appeared first on გურია ნიუსი.

26 ოქტომბრის ღამეს, რუსებმა უკრაინის დედაქალაქ კიევს დაარტყეს, რის შედეგადაც 3 ადამიანი დაიღუპა და 29 დაშავდა.

უკრაინის საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო სამსახურის ინფორმაციით, მაშველები დესნიანსკის რაიონში მუშაობენ, სადაც დრონის დარტყმის შედეგად ხანძარი გაჩნდა და 9 და 16-სართულიანი საცხოვრებელი კორპუსები დაზიანდა.

ასევე, გავრცელდა ინფორმაცია ქალაქში, ობოლონსკის რაიონში მდებარე მაღალსართულიან შენობაზე დრონის დარტყმის შესახებ.

თავდასხმის შედეგად დაშავებულ 29 ადამიანს შორის 7 ბავშვია.

The post რუსებმა კიევს დაარტყეს, არის მსხვერპლი appeared first on გურია ნიუსი.

BBC- ის ინფორმაციით, ინდოეთში, ანდრა-პრადეშის შტატში, გზატკეცილზე ავარიის შედეგად, სულ მცირე 19 ადამიანი დაიღუპა და რამდენიმე დაშავდა.

მოტოციკლი ავტობუსის ქვეშ გაიჭედა, საწვავის ავზი გასკდა და აფეთქება მოხდა. პარასკევს, დილით, ბანგალორის მიმართულებით მიმავალი ავტობუსი, რომელშიც დაახლოებით 40 მგზავრი იმყოფებოდა, რამდენიმე წუთში ცეცხლში გაეხვა.

თვითმხილველების ცნობით, მათ გაიგეს მგზავრების ყვირილი, რომლებიც დახმარებას ითხოვდნენ, როდესაც ადგილობრივები გადარჩენილების გამოსაყვანად მიდიოდნენ. ზოგიერთმა მათგანმა საავარიო გასასვლელის ფანჯრიდან გაქცევა მოახერხა.

ავტობუსის მძღოლი და დამლაგებელი შემთხვევის ადგილიდან გაიქცნენ. ხელისუფლებამ გამოძიება დაიწყო საწვავის შესაძლო გაჟონვისა და დაუდევარი მართვის ფაქტზე.

The post ავარიას 19 ადამიანი ემსხვერპლა (უცხოეთი) appeared first on გურია ნიუსი.

BBC- ის ინფორმაციით,  69 წლის იაპონელი ტურისტი რომში, პანთეონის პერიმეტრის კედლიდან გადმოვარდნის შედეგად გარდაიცვალა.

როგორც ამბობენ, მორიმასა ჰიბინო დაახლოებით შვიდი მეტრის (22.9 ფუტი) სიმაღლიდან ადგილობრივი დროით დაახლოებით 21:50 საათზე (19:50 GMT) გადმოვარდა. ადგილობრივი გაზეთის, „ლა რეპუბბლიკას“ ცნობით, გამვლელმა მღვდელმა პოლიციას შეატყობინა, როდესაც თხრილში მწოლიარე მამაკაცი დაინახა.

როგორც ამბობენ, სასწრაფო დახმარების სამსახურებს და მეხანძრეებს ძველი რომაული ტაძრის გარეთ კარიბჭის გაღება მოუწიათ, სანამ მამაკაცი თხრილში გარდაცვლილს იპოვიდნენ.

გარდაცვალების მიზეზის დასადგენად გამოძიება მიმდინარეობს.

The post ტურისტი პანთეონში დაცემის შედეგად გარდაიცვალა (უცხოეთი) appeared first on გურია ნიუსი.

euronews- ის ინფორმაციით, პენტაგონმა პარასკევს განაცხადა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების სამხედრო ძალები სამხრეთ ამერიკის სანაპიროსთან ავიამზიდს აგზავნის, რაც რეგიონში სამხედრო ძალების ესკალაციისა და გაზრდის უახლესი ეტაპების შედეგია.

საომარი მოქმედებების მდივანმა პიტ ჰეგსეთმა უბრძანა USS Gerald R. Ford-ს და მის დამრტყმელ ჯგუფს, განლაგდნენ აშშ-ის სამხრეთ სარდლობაში, რათა „გააძლიერონ აშშ-ის შესაძლებლობები უკანონო აქტორებისა და საქმიანობის აღმოსაჩენად, მონიტორინგისა და ჩაშლისთვის, რომლებიც საფრთხეს უქმნიან შეერთებული შტატების უსაფრთხოებასა და კეთილდღეობას“, – განაცხადა პენტაგონის პრესსპიკერმა შონ პარნელმა სოციალურ მედიაში გამოქვეყნებულ პოსტში.

USS Ford, რომლის დამრტყმელ ჯგუფში ხუთი გამანადგურებელია, ამჟამად ხმელთაშუა ზღვაშია განლაგებული.

ავიამზიდის განლაგება სამხედრო ძალის მნიშვნელოვანი ესკალაციაა რეგიონში, სადაც უკვე შეინიშნება უჩვეულოდ დიდი აშშ-ის სამხედრო ძალების განლაგება კარიბის ზღვასა და ვენესუელას სანაპიროსთან წყლებში.

The post აშშ სამხრეთ ამერიკაში ავიამზიდს აგზავნის appeared first on გურია ნიუსი.

ევროპარლამენტმა მართვის მოწმობის გაცემის ახალი წესები შემოიღო. ეს ნაბიჯი მიზნად ისახავს საგზაო უსაფრთხოების გაუმჯობესებას და ავტოსაგზაო შემთხვევების რაოდენობის შემცირებას, რომლებსაც ევროკავშირში ყოველწლიურად დაახლოებით 20 000 ადამიანი ეწირება.

ახალი დირექტივის თანახმად, მართვის მოწმობის ჩამორთმევის, შეჩერების ან შეზღუდვის შესახებ უნდა ეცნობოს იმ ქვეყანას, რომელმაც ის გასცა. ეს უზრუნველყოფს ტრანსსასაზღვრო სანქციების დაწესებას ისეთი სერიოზული დანაშაულებისთვის, როგორიცაა: ალკოჰოლის ან ნარკოტიკების ზემოქმედების ქვეშ ავტომობილის მართვა, ფატალური შემთხვევის გამოწვევა ან დაშვებული სიჩქარისთვის 50 კმ/სთ-ით ან უფრო მეტით გადაჭარბება.

ევროპარლამენტში ამ საკითხზე მომხსენებელი მატეო რიჩი („სოციალისტები“, იტალია) ამბობს: „ამჟამად, იმ მძღოლების თითქმის 40%, რომლებსაც ლიცენზია ჩამოერთვათ ან შეუჩერდათ ქვეყანაში, რომელიც მართვის მოწმობის გამცემ ქვეყანას არ წარმოადგენს, დაუსჯელი რჩება. ამიტომ მონიტორინგის უფრო ძლიერი და ეფექტიანი სისტემა ავარიების თავიდან აცილებასა და სიცოცხლის გადარჩენაში დაგვეხმარება“.

ევროპარლამენტის გადაწყვეტილებით, დაინერგება ციფრული მართვის მოწმობა, რომელიც მობილური ტელეფონის საშუალებით იქნება ხელმისაწვდომი და თანდათან მართვის მოწმობის ძირითადი ფორმა გახდება ევროკავშირში, თუმცა საბარათო ვერსია არ გაუქმდება.

ციფრული ლიცენზიების შესახებ მომხსენებელმა იუტა პაულუსმა („მწვანეები“, გერმანია) აღნიშნა: „2030 წლისთვის მოქალაქეებს საშუალება ექნებათ, ელექტრონულ და ფიზიკურ ბარათებს შორის არჩევანი გააკეთონ“.

რა იცვლება?

ახალი წესები ადგენს ორწლიან გამოსაცდელ პერიოდს ახალბედა მძღოლებისთვის და აწესებს უფრო მკაცრ ჯარიმებს ნასვამ მდგომარეობაში ავტომობილის მართვის, უსაფრთხოების ღვედის ან ბავშვის სავარძლის არგამოყენებისთვის. ამასთან, ავტომობილის მართვის მოწმობის მიღება შესაძლებელი იქნება 17 წლის ასაკიდან, იმ პირობით, რომ სრულწლოვანებამდე მათ გამოცდილი მძღოლი გაუწევს ზედამხედველობას.

პროფესიონალი მძღოლების დეფიციტის აღმოსაფხვრელად სატვირთო მანქანის მართვის მოწმობის აღება 18 წლის ასაკში იქნება შესაძლებელი, ხოლო ავტობუსის მართვის მოწმობა – 21 წლის ასაკში, იმ პირობით, რომ დაცული იქნება პროფესიული კომპეტენციის აუცილებელი მოთხოვნები.

ახალი დებულებები ევროკავშირის ოფიციალურ ჟურნალში გამოქვეყნებიდან 20 დღის შემდეგ შევა ძალაში. ამის შემდეგ, წევრ სახელმწიფოებს სამი წელი ექნებათ ამ დებულებების ეროვნულ კანონმდებლობაში გადმოსატანად, პლუს – კიდევ ერთი წელი განხორციელებისთვის მოსამზადებლად.

წყარო: EPT news

თარგმნილია ხელოვნური ინტელექტის მიერ

შეგახსენებთ, რომ ქართული ეროვნული მართვის მოწმობის გაცვლა ადგილობრივ მართვის მოწმობაში შესაძლებელია ევროკავშირის ქვეყნებში – ირლანდიაში, საბერძნეთსა და ესპანეთში, იტალიასთან კი ჯერჯერობით მხოლოდ სიტყვიერი შეთანხმებაა მიღწეული.

დაკავშირებულ თემაზე: უკვე შესაძლებელია ქართული ეროვნული მართვის მოწმობის ბერძნულში გადაცვლა და პირიქით

ევროპარლამენტმა ოთხშაბათს, 22 ოქტომბერს ანდრეი სახაროვის სახელობის პრემიის „აზრის თავისუფლებისთვის“ ლაურეატები დაასახელა – ადამიანის უფლებათა დაცვის სფეროში ევროკავშირის ეს უმაღლესი ჯილდო წელს ორ პატიმარ ჟურნალისტს მიენიჭა: 50 წლის მზია ამაღლობელს საქართველოდან და 52 წლის ანდჟეი პოჩობუტს ბელარუსიდან.

მზია ამაღლობელი სახაროვის პრემიის პირველი ლაურეატია საქართველოდან.

„ორივე ჟურნალისტი ამჟამად ციხეშია ყალბი ბრალდებებით – მხოლოდ იმიტომ, რომ ისინი თავიანთ სამუშაოს ასრულებდნენ და უსამართლობის წინააღმდეგ გამოდიოდნენ, – განაცხადა ევროპარლამენტის თავმჯდომარემ რობერტა მეცოლამ, რომელმაც პლენარულ სესიაზე სახაროვის პრემიის წლევანდელი ლაურეატები დაასახელა. – მათმა სიმამაცემ ისინი თავისუფლებისა და დემოკრატიისათვის ბრძოლის სიმბოლოებად აქცია. ეს პარლამენტი მათ მხარეზეა და ყველა იმ ადამიანის მხარეზე, რომელიც აგრძელებს თავისუფლების მოთხოვნას“.

„ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებელი და რედაქტორი მზია ამაღლობელი ამჟამად ორწლიან პატიმრობას იხდის რუსთავის ქალთა №5 კოლონიაში აჭარის პოლიციის უფროსის, ირაკლი დგებუაძისთვის სილის გაწვნისთვის. ჟურნალისტი თავდაპირველად მიმდინარე წლის 11 იანვრის ღამეს ადმინისტრაციული წესით დააკავეს, შემდეგ ხელწერილის საფუძველზე გაათავისუფლეს, 12 იანვარს კი ხელმეორედ დააკავეს უკვე სისხლის სამართლის წესით პოლიციელზე თავდასხმის ბრალდებით, რისთვისაც მას 4-იდან 7 წლამდე პატიმრობა ემუქრებოდა. დაკავების შემდეგ მზია ამაღლობელი 38 დღე შიმშილობდა. მოგვიანებით მოსამართლე ნინო სახელაშვილმა ბრალდება გადააკვალიფიცირა და 6 აგვისტოს ჟურნალისტს ორწლიანი პატიმრობა მიუსაჯა 353-ე მუხლის პირველი ნაწილით, რომელიც საზოგადოებრივი წესრიგის დამცველის ან ხელისუფლების სხვა წარმომადგენლის მიმართ წინააღმდეგობას, მუქარას ან ძალადობას გულისხმობს.

საპროცესო შეთანხმებაზე მზია ამაღლობელმა უარი განაცხადა: „უსამართლობასთან შერიგება ჩემთვის ცოცხლად დამარხვის ტოლფასია“, – წერდა იგი წერილში, რომელშიც ევროპას საქართველოში სამოქალაქო საზოგადოებისა და დამოუკიდებელი მედიის მხარდაჭერისკენ მოუწოდებდა.

სახაროვის პრემია ამაღლობელისთვის პირველი საერთაშორისო ჯილდო არ არის. იგი 2025 წელს „მსოფლიოში პრესის თავისუფლების გმირად“ დასახელდა. ოქტომბრის დასაწყისში მან პრაღაში მიიღო Forum 2000-ის საერთაშორისო ჯილდო გამბედაობისა და პასუხისმგებლობისთვის (მას ვაცლავ ჰაველის ჯილდოსაც უწოდებენ), ხოლო უფრო ადრე – პრესტიჟული „თავისუფალი მედიის ჯილდო“, რომელსაც ნორვეგიული ორგანიზაცია The Fritt Ord Foundation-ი ანიჭებს.

ჯილდოს გადაცემის ცერემონია, რომელიც 50 000 ევროს (($58,000) ოდენობის ფულად პრიზსაც მოიცავს, 16 დეკემბერს გაიმართება სტრასბურგში, ევროპარლამენტის პლენარულ სხდომაზე. ვინაიდან მზია ამაღლობელი და ანდჟეი პოჩობუტი ამჟამად ციხეში იმყოფებიან, პრიზს, სავარაუდოდ, მათი სახელით მათი რომელიმე ახლობელი ან ნათესავი მიიღებს.

ევროკავშირის უმაღლესი პრემია ადამიანის უფლებათა დაცვის სფეროში 1988 წელს დაარსდა საბჭოთა მეცნიერისა და დისიდენტის, ანდრეი სახაროვის პატივსაცემად. ჯილდო ყოველწლიურად გადაეცემათ ფიზიკურ პირებს ან ორგანიზაციებს ადამიანის უფლებების დაცვისა და დემოკრატიის სფეროში შეტანილი წვლილისთვის.

სახაროვის პრემიის ლაურეატობის კანდიდატებს წარადგენენ ევროპარლამენტის პოლიტიკური ჯგუფები, აგრეთვე, ცალკეული ევროპარლამენტარები. მზია ამაღლობელი პრემიაზე „ევროპის სახალხო პარტიის“ წევრმა, ლიტველმა ევროპარლამენტარმა რასა იუკნევიჩიენემ და კიდევ 60-მა ევროპარლამენტარმა წარადგინეს, ანდჟეი პოჩობუტი კი ევროპარლამენტარების – „ევროპელი კონსერვატორებისა და რეფორმისტების“ ჯგუფმა, რომელშიც სხვებთან ერთად შედის პოლონური პარტია „კანონი და სამართლიანობა“.

ნანა ძნელაძე

ლუვრში მომხდარი გახმაურებული ქურდობის შემდეგ საფრანგეთის პოლიცია ეძებს ოთხ პირს, რომლებიც სკუტერებით მიიმალნენ და მუზეუმიდან რვა ექსპონატი გაიტაცეს. საფრანგეთის პროკურატურა და პრეზიდენტი ემანუელ მაკრონი დარწმუნებულები არიან, რომ გამოძიება წარმატებით დასრულდება.

პარიზის მთავარი პროკურორის, ლორა ბეკოს განცხადებით, ლუვრის ძარცვასთან დაკავშირებით პოლიცია ოთხი მძარცველს ეძებს. შინაგან საქმეთა მინისტრმა ლორან ნუნიესმა აღნიშნა, რომ დანაშაული „ძალიან გამოცდილი ჯგუფის“ მიერაა ჩადენილი.

ბეკოს თქმით, ოთხი მამაკაცი იყო „დამრტყმელი ჯგუფი“, რომელმაც ლუვრის აპოლონის გალერეა დააცარიელა – სივრცე, სადაც საფრანგეთის სამეფო ძვირფასეულობა ინახებოდა. ისინი ნიღბებით იყვნენ, რომლებიც სახეებს უფარავდატ და გაქცევა მოახერხეს ძლიერი სკუტერებით. ნუნიესის ვარაუდით, მძარცველები შესაძლოა უცხოელები იყვნენ.

პირველადი ინფორმაციით, დამნაშავეებმა სატვირთო ამწე გამოიყენეს, რათა ფანჯარა გაეტეხათ და პირდაპირ შესულიყვნენ პირველ სართულზე (შეგახსენებთ, რომ ფრანგული პირველი სართული ჩვენებური მეორე სართულია, ჩვენებურ პირველ სართულს კი ფრანგები მიწისპირა სართულს – რედშოსეს / rez-de-chaussée -ს უწოდებენ) მდებარე აპოლონის გალერეაში. ძარცვის მთელმა ოპერაციამ სულ რაღაც შვიდ წუთს გასტანა, – განაცხადა ნუნიესმა. ტელეკომპანია BFM-მა გაავრცელა ვიდეო, სადაც ჩანს, როგორ ხსნის ერთ-ერთი ყვითელჟილეტიანი მძარცველი ვიტრინას. მოგვიანებით სწორედ ეს ჟილეტი და ერთ-ერთი სკუტერი იპოვა პოლიციამ.

EN DIRECT
Cambriolage au Louvre: la vidéo du cambriolage depuis l'intérieur du muséehttps://t.co/Bm4L1TxmcI pic.twitter.com/vM6WnYFiMn

— BFMTV (@BFMTV) October 19, 2025

გატაცებულია ძვირფასეულობა ნაპოლეონისა და ჟოზეფინას კოლექციიდან

მძარცველებმა გაიტაცეს რვა საგანი ნაპოლეონ ბონაპარტისა და იმპერატრიცა ჟოზეფინას ძვირფასეულობის კოლექციიდან – მათ შორის, ყელსაბამი, ბროში და დიადემა. ერთ-ერთი ექსპონატი – ძვირფასი ქვებით შემკული გვირგვინი – შემთხვევის ადგილზე დარჩა. „ეჭვი არ მეპარება, რომ მუზეუმი უახლოეს დღეებში შეძლებს მოპარული ნივთების დაბრუნებას“, – აღნიშნა პარიზის მთავარმა პროკურორმა და დასძინა, რომ საქმეზე დაახლოებით 60 გამომძიებელი მუშაობს.

მაკრონი: ლუვრის ძარცვა არის თავდასხმა ჩვენს კულტურულ მემკვიდრეობაზე

საფრანგეთის პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა ლუვრის ძარცვას უწოდა „თავდასხმა იმ მემკვიდრეობაზე, რომელსაც ვაფასებთ და ვიცავთ“. „ჩვენ დავაბრუნებთ ნამუშევრებს, ხოლო დამნაშავეები პასუხს აგებენ. ამისთვის ყველაფერი კეთდება – პარიზის პროკურატურის ხელმძღვანელობით“, – განაცხადა მაკრონმა.

ლუვრი მსოფლიოს ყველაზე პოპულარული მუზეუმია – ყოველწლიურად მას 9 მილიონზე მეტი ადამიანი სტუმრობს. აპოლონის გალერეაში ინახება მუზეუმის ყველაზე ფასეული ისტორიული კოლექციები. ის 2020 წლის 15 იანვარს კვლავ გაიხსნა ექსპოზიციის რეორგანიზაციისთვის საჭირო შესვენების შემდეგ.

ნანა ძნელაძე

ამერიკულ პასპორტთან შედარებით, იტალიური პასპორტი უვიზოდ უფრო მეტ ქვეყანაში შესვლის უფლებას იძლევა. ეს ყოველწლიურმა Henley Passport Index-მა აჩვენა, რომელიც საერთაშორისო მობილობის გლობალურ ცვლილებებს ასახავს.

Henley & Partners-ის მიერ შედგენილ ახალ გლობალურ პასპორტების რეიტინგში იტალია მეოთხე ადგილზე გავიდა, რითაც კიდევ ერთხელ დაადასტურა თავისი მაღალი საერთაშორისო სტატუსი. შეერთებული შტატები კი – რომელიც ამ რეიტინგში აქამდე მუდმივი ლიდერი იყო – 20 წლის განმავლობაში პირველად „გავარდა“ პირველი ათეულიდან და მეთორმეტე ადგილი დაიკავა.

რეიტინგის ლიდერები

წელს სიის სათავეში სინგაპურია, რომლის პასპორტით ვიზის გარეშე 193 ქვეყანაში მოგზაურობაა შესაძლებელი. მას მოსდევს სამხრეთ კორეა და იაპონია, მათი მოქალაქეებისთვის უვიზოდ, შესაბამისად, 190 და 189 ქვეყანაში შესვლაა ხელმისაწვდომი.

იტალია, როგორც უკვე აღვნიშნეთ, მეოთხე ადგილზეა და ამ პოზიციას ინაწილებს გერმანიასთან, ლუქსემბურგთან, ესპანეთთან და შვეიცარიასთან ერთად 188 ქვეყანაში უვიზოდ შესვლის უფლებით. პირველ ხუთეულს ავსტრია, ბელგია, დანია, ფინეთი, საფრანგეთი, ირლანდია და ნიდერლანდები ასრულებენ, – ამ ქვეყნების მოქალაქეებს უვიზოდ 187 ქვეყანაში შეუძლიათ მოგზაურობა. საბერძნეთის პასპორტსაც ძლიერი პოზიცია აქვს – ის მეექვსე ადგილზეა (უნგრეთთან, ახალ ზელანდიასთან, პორტუგალიასთან, ნორვეგიასა და შვედეთთან ერთად) 186 ქვეყანაში უვიზოდ შესვლის უფლებით.

რატომ გამოეთიშა აშშ პირველ ათეულს

შეერთებული შტატები, რომლის პასპორტით ამჟამად 180 ქვეყანაში მოგზაურობაა შესაძლებელი, მე-12 ადგილზე „ჩამოქვეითდა“. ეს მნიშვნელოვანი კლება, უპირველესად, იმით არის განპირობებული, რომ ზოგიერთმა ქვეყანამ გააუქმა ან შეზღუდა უვიზო მიმოსვლა ამერიკის მოქალაქეებისთვის ორმხრივი სავიზო ლიბერალიზაციის არარსებობის გამო: საქმე ისაა, რომ აშშ მკაცრ სავიზო მოთხოვნებს ინარჩუნებს რიგი ქვეყნებისთვის და არ ჩქარობს მათ შემსუბუქებას.

ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ ეს საერთაშორისო დიპლომატიის დონეზე „რბილი ძალის“ განაწილების სიღრმისეული ცვლილებების სიმპტომია. იწყება მრავალპოლუსიანი ერა, რომელშიც გლობალური ძალებიც კი კარგავენ უნივერსალურ პრივილეგიებს.

როგორ დგება რეიტინგი

Henley Passport Index-ი უკვე 15 წელზე მეტია ყოველწლიურად ქვეყნდება და ეფუძნება საერთაშორისო საჰაერო ტრანსპორტის ასოციაციის (IATA) მონაცემებს, რომელიც აანალიზებს 199 ქვეყნის პასპორტის მფლობელებისთვის სხვადასხვა ქვეყანაში უვიზო შესვლას.

პასპორტის „სიძლიერე“ განისაზღვრება იმ ქვეყნების რაოდენობით, რომელთა მონახულებაც მოქალაქეს შეუძლია უვიზოდ ან ვიზის ჩასვლისთანავე მიღებით. დოკუმენტი, რომელიც უზრუნველყოფს სხვადასხვა დანიშნულების ადგილას მოგზაურობას ზედმეტი ბიუროკრატიის გარეშე, „ძლიერად“ ითვლება, რადგან ის საქმიან, ტურისტულ თუ ოჯახურ მოგზაურობას ამარტივებს.

რატომ რჩება იტალიის პასპორტი „ძლიერი“

იტალიური პასპორტი თავის ძლიერ პოზიციას რამდენიმე ძირითადი ფაქტორის წყალობით ინარჩუნებს:

• ევროკავშირში წევრობა ევროზონის ყველა ქვეყანაში და მათ პარტნიორ ქვეყნებში გადაადგილების თავისუფლების გარანტიას იძლევა;
• სტაბილური დიპლომატიური ურთიერთობები მრავალ ქვეყანასთან;
• ქვეყნის მიმართ მაღალი ნდობა გლობალურ დონეზე;
• იტალიის მოქალაქეების, როგორც საიმედო მოგზაურების იმიჯი, რომლებიც მიგრაციულ საფრთხეს არ წარმოადგენენ;
• იტალიის მოქალაქეებს არა მხოლოდ შეუძლიათ იმოგზაურონ მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში, არამედ უფრო ადვილად მიიღონ გრძელვადიანი ბინადრობის ნებართვა, სწავლის ნებართვა და სამუშაო ნებართვა საზღვარგარეთ.

ქართული პასპორტი და საქართველოს მოქალაქეების შესაძლებლობები

საქართველო რეიტინგში ბოლო მონაცემებით 46-ე ადგილზეა – მის მოქალაქეებს უვიზოდ ან ჩასვლისთანავე ვიზის მიღებით 123 ქვეყანაში შეუძლიათ შესვლა.

ეს მაჩვენებელი საქართველოსთვის პოზიტიურია, თუმცა ყოველდღიური მოგზაურობისთვის მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ რაოდენობა, არამედ ისიც, თუ რომელი ქვეყნებია ხელმისაწვდომი – ევროპის, აზია-წყნარი ოკეანის რეგიონის, ლათინური ამერიკის თუ სხვა.

რატომ არის მნიშვნელოვანი პასპორტის „სიძლიერე“?

• პასპორტი აღარ არის მხოლოდ საბუთი საზღვრის გადასალახად – ის ქვეყნის გლობალური ნდობისა და დიპლომატიური აქტიურობის ერთგვარი საზომია.
• მოქალაქისთვის, რომელსაც პასპორტი ბევრ ქვეყანაში უვიზოდ ან ჩასვლისთანავე ვიზის მიღებით უხსნის გზას, მოგზაურობა, საქმიანი ვიზიტები, სწავლა და დასაქმება ბევრად მარტივდება.
• შესაბამისად, პასპორტის „სიძლიერე“ ინდიკატორია – თუ რამდენად „ღიაა მსოფლიო“ კონკრეტული ქვეყნისთვის.

ნინო ხოშტარია

ტომაჰაუკები იქნება მთავარი თემა ვოლოდიმირ ზელენსკის და დონალდ ტრამპის ვაშინგტონში დაგეგმილი შეხვედრის დროს პარასკევს. კიევი ცდილობს შეიძინოს ეს შორი მოქმედების რაკეტები რუსეთის შეტევების გახშირების ფონზე, რაც განსაკუთრებით გამწვავდა ბოლო დღეებში.

ექვსი მეტრის სიგრძის ფრთოსანი რაკეტა, რომელიც თითქმის ტონა-ნახევარს იწონის… სწორედ ასეთ იარაღს – „ტომაჰაუკს“ ესწრაფვის ვოლოდიმირ ზელენსკი. ის დიდად განსხვავდება ამერიკელ ინდიელთა ცნობილი საბრძოლო ცულისგან, რომელსაც ეს სახელი თავდაპირველად ერქვა. უკრაინის არმიისთვის ამ ამერიკული რაკეტების შესაძლო მიწოდება იქნება მთავარი თემა ზელენსკისა და დონალდ ტრამპის შეხვედრაზე, რომელიც პარასკევს, 17 ოქტომბერს ვაშინგტონში გაიმართება.

2500 კილომეტრამდე სიშორე და მაღალი სიზუსტე

BGM-109 ტიპის „ტომაჰაუკს“ შეუძლია დაარტყას მიზანს 2500 კილომეტრამდე მანძილზე, რაც უკრაინას საშუალებას მისცემდა, რუსეთის სიღრმეში მდებარე ობიექტებზეც მიეტანა დარტყმა, მათ შორის, ურალის მთებამდე. ეს რაკეტა რთულად შესამჩნევია: იგი დაბალ სიმაღლეზე დაფრინავს და საათში დაახლოებით 880 კმ სიჩქარით მოძრაობს.

„ტომაჰაუკი“ აღჭურვილია კამერით, რომელიც რეალურ დროში გადასცემს მიყენებულ ზიანს. მას შეუძლია გარკვეული დროით ერთ ზონაში გაჩერება, მოძრავი სამიზნის აღმოჩენა და მისი დადევნება. ეს არის იარაღი, რომელსაც უზარმაზარი ზიანი შეუძლია მიაყენოს დიდ მანძილზე, თუმცა მისი ფასი ასევე მაღალია – უახლესი მოდელები ორ მილიონ ევრომდე ღირს.

ბრძოლის ისტორია

„ტომაჰაუკები“ პირველად 1991 წელს, სპარსეთის ყურის ომის დროს გამოიყენეს. მას შემდეგ 2300-ზე მეტი ასეთი რაკეტა გაუშვეს სხვადასხვა საბრძოლო ოპერაციაში. 2014 წელს ისინი დიდი მხარდაჭერა გახდა ამერიკული არმიისთვის ერაყსა და სირიაში „ისლამური სახელმწიფოს“ წინააღმდეგ ჩატარებულ ოპერაციებში.

მნიშვნელოვანი დახმარება

„ტომაჰაუკების“ მიღება უკრაინისთვის მნიშვნელოვან სტრატეგიულ უპირატესობას ნიშნავს – ეს რაკეტები საშუალებას მისცემდა მას, არა მხოლოდ მოიგერიოს, არამედ თავადაც განახორციელოს შეტევები. ბოლო თვეებში კიევმა ყურადღება გადაიტანა რუსეთის ნავთობის ინფრასტრუქტურაზე დრონებით დარტყმებზე და სწორედ ასეთი ოპერაციებისთვის „ტომაჰაუკები“ სრულიად შესაფერისია.

ომის კვლევის ინსტიტუტის თანახმად, ამ იარაღით უკრაინას საშუალება ექნებოდა, სამიზნეში ამოეღო 1945 რუსული სამხედრო ობიექტი, მათ შორის, 76 საჰაერო ბაზა და ერთ-ერთი უდიდესი დრონების ქარხანა რუსეთში. როგორც ერთ-ერთმა უკრაინიელმა მაღალჩინოსანმა აღნიშნა, კიევი აპირებს, შეიძინოს იმდენი „ტომაჰაუკი“, „რომ პუტინმა ეს იგრძნოს“. ერთი რაკეტის ფასი მილიონ ევროზე მეტია.

ISW continues to assess that the Kremlin is waging a reflexive control campaign to deter the United States from authorizing the sale of Tomahawk missiles to Ukraine by threatening a deterioration in US-Russian relations.

ISW assesses that the US provisioning of Tomahawk missiles… https://t.co/g9u0WzR4IB pic.twitter.com/TomWt9peX1

— Institute for the Study of War (@TheStudyofWar) October 16, 2025

ISW-ის ინფორმაციით, კრემლი აწარმოებს კამპანიას, რათა შეერთებულმა შტატებმა უარი თქვას უკრაინისთვის „ტომაჰაუკის“ ტიპის რაკეტების მიყიდვაზე და ამას აშშ-რუსეთის ურთიერთობების გაუარესების მუქარით ცდილობს.

ტრამპის ეჭვები და პუტინის გაფრთხილება

დონალდ ტრამპი იდეას კატეგორიულად არ ეწინააღმდეგება, თუმცა გარიგების დადების გარანტიასაც არ იძლევა. „თუ ეს ომი არ დასრულდება, შესაძლოა გავრისკო „ტომაჰაუკების“ გაგზავნა. ეს საოცარი იარაღია, ძალიან შემტევი. მაგრამ გულწრფელად რომ ვთქვა – რუსეთს ეს არ სჭირდება“, – განაცხადა მან.

თავის მხრივ, ვლადიმირ პუტინმა გააფრთხილა ტრამპი, რომ ამერიკასა და უკრაინას შორის ასეთი შეთანხმება იქნება „ახალი ესკალაცია“ და სერიოზულად დააზიანებს მოსკოვსა და ვაშინგტონს შორის ურთიერთობებს.

ნათარგმნია ხელოვნური ინტელექტის მიერ

სტატიის ორიგინალი: franceinfo.fr

p. s. „ტომაჰავკები“ ძალიან საშიში იარაღია. ისინი წარმოუდგენელი იარაღია. ეს შეიძლება ნიშნავდეს დიდ ესკალაციას და ბევრ ცუდ რამეს. ჩვენც გვჭირდება „ტომაჰავკები“. ჩვენ არ გვინდა იმის გადაცემა, რაც ჩვენი ქვეყნის დასაცავად გვჭირდება“, – განაცხადა დონალდ ტრამპმა ვოლოდიმირ ზელენსკისთან შეხვედრისას.

თავის მხრივ, ვოლოდიმირ ზელენსკიმ აშშ-ის პრეზიდენტს შესთავაზა, რომ „ტომაჰავკების“ სანაცვლოდ უკრაინა ამერიკას საკუთარი წარმოების ათასობით უპილოტო საფრენ აპარატს მიაწვდის. მისი თქმით, ასეთი თანამშრომლობა ორივე მხარისთვის მომგებიანი იქნება.

ტრამპს შეთავაზებაზე დადებითი პასუხი არ გაუცია, თუმცა თქვა, რომ „ისინი [უკრაინა] ძალიან კარგ დრონებს აწარმოებენ“.

მოგვიანებით უკრაინის პრეზიდენტმა „ენბისი ნიუსს“  ინტერვიუ მისცა და „ტომაჰავკების“ საკითხზე ისაუბრა.

„კარგია, რომ „ტომაჰავკებთან“ დაკავშირებით პრეზიდენტმა ტრამპმა არ თქვა „არა“, მაგრამ არც „დიახ“ უთქვამს…“ – აღნიშნა ზელენსკიმ და იმედი გამოთქვა, რომ ამ საკითხზე დიალოგი გაგრძელდება.

„… ვფიქრობ, პუტინს ეშინია, რომ შეერთებული შტატები „ტომაჰავკებს“ მოგვაწვდის და ვფიქრობ, მას ნამდვილად ეშინია, რომ მათ გამოვიყენებთ“, – განაცხადა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ.

მისივე თქმით, „ტომაჰავკის“ რაკეტებით შეიარაღებული უკრაინული ჯარი ვლადიმირ პუტინისთვის რეალურ საფრთხეს წარმოადგენს.

მოამზადა ნანა ძნელაძემ